Een jaar geleden waren ze nog vooral tegen de PvdA, nu protesteren 150 linkse organisaties samen met de sociaal- democraten tegen het 'pimpelpaars' van Balkenende.

Als koningin Beatrix in de Ridderzaal de troonrede voorleest, zingt een paar honderd meter verderop langs de Hofvijver een koor: ,,Balkenende is aan zet, maar dat stuit nu op veel verzet''. Het ,,harde rechtse beleid'' heeft een duizend kleine tegenstanders van het kabinet naar een protestbetoging in Den Haag gelokt. 'Gekken aan de macht' staat op hun papieren hoedjes. Ook de PvdA, de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer, is aanwezig op de buitenparlementaire manifestatie Keer het Tij, een in drie maanden tijd snel gegroeid platform van 150 linkse en progressieve organisaties. Het zijn overwegend kleine organisaties, maar er zitten ook enkele grote en bekende bij, zoals Milieudefensie, (Novib, het Humanistisch Verbond, (klopt niet, RD)) de SP, GroenLinks. En sinds kort de PvdA, de partij waar die andere organisaties zich acht jaar lang tégen hebben gekeerd. Drie weken geleden besloot het PvdA-partijbestuur de basisverklaring van Keer het Tij te onderschrijven. Die ageert tegen de uitgeklede WAO, de bezuinigingen op de Melkertbanen, het aangescherpte asielbeleid en ander rechts beleid. Kamerleden van de PvdA zijn na de troonrede niet op de demonstratie aanwezig. Totdat ineens Wouter Bos en Ferd Crone tegen het einde van de manifestatie even bij de PvdA-stand langslopen. Vooral Wouter Bos, drie maanden geleden nog staatssecretaris en nu kandidaat-partijleider, valt op tussen de anti-globalisten, milieu-activisten en jonge socialisten. Hij draagt een strak gesneden pak met bordeauxrode stropdas. Nee, het voelt niet ongemakkelijk. ,,Dit is wel de goede kleur das'', glimlacht hij tegen een oude man met affiches in zijn hand. De man denkt even na. ,,Nee, dat is toch echt de verkeerde kleur.'' Dat de PvdA zich heeft aangesloten noemt SP-leider Jan Marijnissen ,,niet erg geloofwaardig''. ,,Paars was de opmaat naar pimpelpaars.'' Maar aan de andere kant vindt Marijnissen het wel goed om een zo breed mogelijk beweging te krijgen die zich tegen het centrumrechtse kabinet keert. Voorzitter Mirjam de Rijk van GroenLinks is het daarmee eens. ,,Beter laat dan nooit dat mensen wijs worden.''

Het doel van Keer het Tij is, zegt mede-initiatiefnemer René Danen, zo breed mogelijk verzet te organiseren. Volgens het Amsterdamse raadslid voor Amsterdam Anders/De Groenen zal binnen het platform iedereen het lang niet altijd eens zijn. ,,Maar we willen allemaal een ander beleid. Het antwoord is niet een paars beleid, maar een progressief beleid.'' Saar Boerlage, voormalig GroenLinks- raadslid en nu actief in de ouderenbeweging, loopt met een linnen tasje op de manifestatie rond. Zij heeft ook geen moeite met de deelname van de PvdA. ,,Als ze maar niet de boventoon gaan voeren. Ze zijn niet ranzig, ze mogen hier best een stalletje hebben.'' Binnen de PvdA is geen uitvoerige discussie geweest of het verstandig is om samen met militante linkse organisaties in één platform te zitten. Alvaro Pinto, lid van het partijbestuur, vindt de PvdA nog altijd een gematigde progressieve partij. In een tijd dat de tegenstellingen tussen links en rechts groeien is het beter om je als links te profileren. Dat er bij de andere linkse organisatie wat scepsis is, begrijpt hij. ,,Maar zij zullen ook erkennen dat een kabinet met of zonder de PvdA echt verschil maakt.'' Volgens Wouter Bos past Keer het Tij bij de fractielijn om constructief oppositie te voeren. ,,We zijn te klein om in het parlement iets voor elkaar te krijgen. We zullen allianties moeten aangaan met het maatschappelijk middenveld. Dan kunnen we misschien meer bereiken.'' Met name, zegt Bos, bij het CDA, dat hij omschrijft als ,,een typische wiebelpartij'' in het maatschappelijk krachtenveld. Kan Keer het Tij uitgroeien tot een echte progressieve beweging, of zelfs een progressieve volkspartij? Daar geloven maar weinigen in. SP-leider Marijnissen: ,,Ik heb daar geen enkele behoefte aan. Keer het Tij zal zich nog moeten ontwikkelen.'' GroenLinks- voorzitter De Rijk: ,,Keer het Tij is een heel brede club mensen. Er zal altijd ruimte blijven voor drie, vier progressieve partijen. We spreken een verschillend publiek aan.'' Mogelijk toekomstig PvdA- leider Bos: ,,Je redeneert vanuit je zwakte als je nu zegt 'we gaan fuseren'. Maar we moeten zeker meer energie steken in het bevechten van het kabinet dan van elkaar.''