Zo'n dertig linkse organisaties vergaderden zaterdag over het opkomend rechtse tij. De meeste aanwezigen waren het erover eens dat veel kiezers die op de LPF hebben gestemd eigenlijk tot de linkse achterban behoren.

Alsof de klok twintig jaar is teruggezet. Dat vinden vertegenwoordigers van 30 maatschappelijke organisaties van het regeerakkoord van het aanstaande kabinet. Ze hebben zich zaterdagmiddag verzameld in het Amsterdamse cultureel centrum De Rode Hoed, waar de eerste publieksbijeenkomst van het nieuwe Platform Keer het Tij wordt gehouden. Daarin zijn niet alleen Milieudefensie, de NOVIB, het Humanistisch Verbond en het Platform tegen de Nieuwe Oorlog vertegenwoordigd, maar ook onder andere GroenLinks en de SP.

Zo'n 150 belangstellenden zijn op het debat afgekomen. In de zaal overheerst vooral ongeloof: ruim baan voor kernenergie, boren onder het wad en meer asfalt, dat waren toch gepasseerde stations? ,,We moeten van voren af aan beginnen en alles opnieuw uitleggen'', concludeert Peer de Rijk van Wise, een actiegroep voor schone energie. Centraal in de bijeenkomst staat de vraag hoe het komende kabinet bestreden moet worden. We moeten de LPF infiltreren, roept een vrouw uit de zaal. Ze denkt op die manier de politieke agenda te kunnen beïnvloeden, maar haar suggestie wordt door de meeste aanwezigen als niet-realistisch terzijde geschoven. Wel is er brede steun voor het idee dat veel mensen die op de LPF hebben gestemd eigenlijk tot de linkse achterban behoren. Die mensen moeten worden teruggewonnen en gemobiliseerd, is de gedachte.

Of het nu over het milieu gaat, over oorlog en vrede of over globalisering, iedereen is het roerend met elkaar eens: voor het milieu, tegen de oorlog en tegen de ongewenste bij-effecten van de globalisering. Het enige onderwerp dat werkelijk tot discussie leidt is het vreemdelingenbeleid. 'Een kip heeft nog meer rechten dan ik', zegt een van de witte illegalen, die vanuit de zaal zijn eigen zaak bepleit.

Een ander plaatst haar vraagtekens bij het hele verschijnsel illegaliteit: is het niet zo dat alle mensen mogen gaan en staan waar ze willen? Helemaal mee eens, zegt Petra Schultz van Platform Geen Mens is Illegaal. Maar Ali Lazrak, kersvers Kamerlid voor de SP, stelt dat het ingewikkelder is dan dat. Er zijn nu eenmaal wetten en regels, betoogt hij, en bovendien stroomt water altijd van boven naar beneden. Of het dan verstandig is om de grenzen open te gooien, Lazrak heeft zijn twijfels.

De bijeenkomst zaterdagmiddag is de eerste grote activiteit van het Platform Keer het Tij, dat overigens nog in oprichting is. Een van de initiatiefnemers is René Danen van de Amsterdamse partij Amsterdam Anders/De Groenen. Volgens hem is het toch zeker tien jaar geleden dat zoveel maatschappelijke organisties eensgezind naar buiten traden. Dat is het voordeel van de nieuwe politieke verhoudingen, geeft hij toe, het biedt links de gelegenheid de rijen weer te sluiten. NRC, 1 juli 2002