Het Nederlands Sociaal Forum heeft op de eerste twee dagen ruim 4000 bezoekers getrokken. De afbraak van de verzorgingsstaat en de manier waarop de discussie over integratie sinds de moord op Theo van Gogh en Pim Fortuyn wordt gevoerd, waren belangrijke thema’s op het eerste Nederlandse samenzijn van andersglobalisten. ‘Ik hoor net dat er op dit moment 2500 bezoekers binnen zijn,’ zei Rene Danen lid van de coördinatiegroep van het NSF en Keer het Tij, zaterdagmiddag tijdens het door hem voorgezeten seminar ‘De Andersglobaliseringsbeweging in Nederland’. ‘Na vandaag staat de andersglobaliseringsbeweging in Nederland echt op de kaart,’ maakte hij hieruit op.
Uit die discussie bleek dat eerlijke handel, schuldenkwijtschelding van arme landen, klimaatverandering en privatisering van diensten ­ doorgaans de discussiethema’s op andersglobalistische bijeenkomsten ­ momenteel niet de grootste kopzorgen zijn van de Nederlandse beweging. De discussie draaide grotendeels om de vraag ‘Lukt het progressief Nederland in het huidige klimaat om hun ideeën over het voetlicht te brengen.’ De in het panel aanwezige politici Maarten van Poelgeest, fractievoorzitter van de GroenLinksfractie in de Amsterdamse gemeenteraad, en Harry van Bommel, Tweede Kamerlid van de Socialistische Partij, leken een beetje uit het veld geslagen door de ‘rechtse’ opleving die Nederland de laatste jaren in zijn greep heeft. ‘Ik kan Geert Wilders alleen weerwoord geven in het parlement en daar laat hij zich genuanceerder uit dan in de media,’ zei Van Bommel bijvoorbeeld.
Volgens medepanellid Abdou Menehbi, voorzitter van migrantenorganisatie Emcemo, laat links Nederland zich te veel door de neoliberale agenda ringeloren en moet zij veel meer een eigen lijn trekken en contact houden met migrantenorganisaties. Jaap Krater van Groen Front was dat met hem eens. ‘Actieorganisaties moeten hun eigen agenda blijven voeren en zich niet laten belemmeren door wat er is gebeurd. Dat er sinds de moord op Fortuyn een taboe op ‘taarten’ is gekomen hebben we onszelf aangedaan.’ De oorlog in Irak, de plannen van het kabinet Balkenende en de commotie in de samenleving die sinds de moorden op Van Gogh en Fortuyn hebben bij veel deelnemers aan het NSF een hernieuwd gevoel van urgentie losgemaakt. ‘Er moet met elkaar worden gepraat. Ik wil me ergens bij aansluiten,’ zei een deelneemster aan de workshop ‘Lokaal aan de slag’. ‘Alleen voel ik me bij politieke partijen niet helemaal thuis.’
Die workshop werd georganiseerd door de initiatiefgroep Haarlems Sociaal Forum. Dit stel actieve Haarlemmers dubt over de vraag of het sociaal forum ook op kleinschalig niveau te organiseren is en vroeg de deelnemers hierover mee te denken. Dat een dergelijk lokaal initiatief nuttig kan zijn om bijvoorbeeld de krachten van lokale organisaties te bundelen en nieuwe mensen op de been te brengen voor progressieve veranderingen was men eigenlijk wel met elkaar eens. Maar hoe een dergelijk forum er uit zou moeten zien, bleek iets moeilijker te definiëren. Net als bij de grotere varianten van de sociale fora was er onenigheid of dit echt een platform voor lokale organisaties compleet met kantoor moest worden of een jaarlijks festivalachtig evenement waarin mensen en bewegingen ideeën kunnen uitwisselen.
‘Ik geloof niet zo in algemene praatclubs,’ zei een deelnemer hierover. ‘Discussie hoeft echter geen vies woord te zijn,’ reageerde een andere deelneemster. ‘Ik begrijp best dat er momenteel in de samenleving behoefte is om over dingen te praten.’
Het Nederlands Sociaal Forum vindt van 26 tot en met 28 november plaats in de Amsterdamse Beurs van Berlage. Het forum wordt zondag 28 november afgesloten met een demonstratie die als thema ‘Samen voor een kleurrijk Nederland’ heeft. Het programma staat op www.sociaalforum.nl

OneWorld - Marianne Wilschut